6 cõi Luân Hồi là gì ?

Sau khi qua đời, "Hồn" hay Thân trung ấm sẽ chuyển vào một trong 6 cõi tùy theo Nghiệp mà khi còn sống đã tạo nên. Dưới đây là tính cách của 6 cõi mà kinh sách gọi là Lục Đạo.

Luân là bánh xe; hồi là xoay tròn; luân hồi là sự xoay chuyển , lên xuống của mỗi chúng sinh trong 6 cõi, khi đầu thai cõi này, khi đầu thai cõi khác, tiếp nối tử sinh, sinh tử không ngừng. Hình ảnh bánh xe xoay tròn là hình ảnh rất rõ ràng mà Phật dùng để chỉ sự xoay chuyển, lên xuống ấy.

SÁU CÕI LUÂN HỒI LÀ GÌ ?

1. Cõi Trời (chư thiên, thần tiên có phép thuật, hình dáng oai nghiêm hơn con người):

Là nơi thanh thoát an vui. Những người khi sống làm điều phước thiện tốt lành cũng như những đời trước đó đã tạo phước đức, tu niệm chân chánh thì khi chết sẽ vào nơi đây. Cảnh trí ở đây trong sáng tươi vui, không có sự lo buồn, tức giận, đau khổ hay chán chường. Cõi trời có cả thảy 26 cõi bao gồm: 6 cõi thuộc về dục giới, 16 cõi thuộc về sắc giới và 4 cõi thuộc về vô sắc giới. Nói về chi tiết thì cõi Trời rất rộng lớn chia ra nhiều tầng và mỗi tầng ứng với những cấp độ khác nhau về nghiệp lành ( phân chia theo mức độ phước báo).
Mẹ của thái tử Tất Đạt Đa, sau khi sinh ra Thái tử, nhờ phước báo sinh ra một vị Phật tương lai nên sau 7 ngày lìa bỏ thân người, thác sinh lên cung trời Đao Lợi. Bồ Tát Di Lặc hiện nay cũng ở trên cung trời Đâu Suất giáo hoá, chờ đủ nhân duyên để xuống giáo hoá nơi cõi Ta Bà này. Để sinh lên cõi trời cần giữ ít nhất 10 giới. Để sinh vào các tầng trời cao (phân chia theo phước báo chứ không phải độ cao vật lý) cần tu tập thêm thiền, nhập sơ thiền tới tứ thiền, rồi đến thiền phi tưởng xứ, phi tưởng phi phi tưởng xứ ...Màu sắc ở cỏi trời tỏa sáng, có nơi rực rỡ vì là cõi của Chư Thiên.
Sau khi chết tùy theo nghiệp lực đã tạo lúc sống là lành hay ác mà có thể được tái sinh trở lại hoặc bị đọa vào các cõi dưới.

2. Cõi Người (ta bà hay gọi là thế giới loài người):

Là nơi dành cho những ai mà Nghiệp tạo ra trước khi chết được xem là nghiệp lành - dĩ nhiên không phải ai cũng đều tạo nghiệp lành nhiều hơn nghiệp ác. Chi tiết thì cõi người lại chia thành nhiều quốc gia và nhiều dân tộc khác nhau, vì thế nên tuy vào nghiệp mà khi tái sinh thành người sẽ có người hạnh phúc người bần hàn, kẻ an vui, người đau khổ, có người được tái sinh vào nước văn minh, có người tái sinh vào nước man di.... nhưng có thể gặp được Chánh pháp mà tu tập giải thoát thành Phật. Đây là cảnh giới của những chúng sinh biết giữ theo Ngũ giới. Do đó kinh sách thường khuyên ta kiếp này được làm người là may mắn hãy cố gắng làm phước đức, tạo nghiệp lành để khi chết đi thành lại kiếp người sống hạnh phúc, an vui, sung sướng.. Màu sắc ở cõi người thường là mây vàng không chói sáng mà sáng đục.

Sau khi chết tùy theo nghiệp lực đã tạo lúc sống là lành hay ác mà có thể được tái sinh trở lại làm người hay sinh lên cõi Trời hoặc bị đọa vào các cõi dưới.

3. Cõi ATULA (hình dáng không oai nghiêm bằng cõi trời nhưng cũng có phép thuật):

Đây là thần thánh tính tình hung hăng nóng nảy, lại thêm tà kiến, si mê, tin theo tà giáo, là cảnh giới của những chúng sinh tạo nhiều nghiệp sân hận; là nơi hiện diện của những linh hồn của những con người mà khi còn sống thường kiêu hãnh vì được nhiều người kính nể do có công tu hành, học hỏi, luyện tập, cố gắng - Tuy nhiên họ lại là người tham danh lợi, thích tiếng khen, tự đắc, huênh hoang. Ví dụ như người tu hành tới cấp cao nhưng lại Tham - Sân - Si, thích tán tụng công đức, mỗi bước đi có lọng tàng che, chung quanh đầy kẻ hầu người hạ, thích được mọi người bái lạy, tôn xưng... Những tánh cách ấy đã tạo thành Nghiệp. Dù họ là người có công với đạo pháp, xây nhiều nơi tu tập cho mọi người nhưng không gột rửa được lòng tham luyến sân si, còn tức giận, nóng nảy được khen thì vui, bị chê thì nổi giận, hay phân biệt giàu nghèo sang hèn. Kinh Sách xưa gọi họ là Người không có phước báu lớn - Vì thế mà khi qua đời phải đọa vào cõi A Tu La. Cõi này gồm có hai tầng: Atula thượng là nơi tự do thoải mái hơn tầng Atula hạ. . Đây là nơi dành cho người nào lúc sống làm được nhiều điều lành nhưng không có phước báu lớn, lòng còn đầy tham luyến ích kỷ.. Còn Atula hạ dành cho người lúc sống làm nhiều điều thiện nhưng vẫn tạo ác nghiệp...Về màu sắc thì cõi Atula thường mơ hồ, phảng phất màu xanh lá cây . . .

Sau khi chết tùy theo nghiệp lực đã tạo lúc sống là lành hay ác mà có thể được tái sinh trở lại hay được sinh về cõi Trời hoặc bị đọa vào các cõi khác.

4) Cõi Địa Ngục (cõi âm, cũng là nơi chịu sự trừng phạt, đọa đày, cực hình):

Cõi này có màu sắc tối mờ hắc ám ghê sợ. Đây là nơi dành cho những linh hồn mà lúc còn sống là những kẻ đại gian ác, vô lương tâm, những kẻ chuyên tàn sát, khủng bố, những kẻ gây tai họa đau thương nghiệt ngả cho vô số đồng loại. Theo Tử Kinh Tây Tạng thì khi Hồn tới một nơi mà cảnh trí nơi đó tối tăm thấp thoáng những căn nhà màu đen, trắng xen kẻ, hay lẫn lộn kề bên những hố sâu thăm thẳm thì đó chính là cõi địa ngục.
Sau khi chết tùy theo nghiệp lực còn hay hết mà được tái sinh trở lại làm người hay phải đọa là súc vật hoặc quỷ đói.

5. Cõi Súc Sinh ( thế giới động vật):

Đây là cõi giới của những loài động vật, những loài thú vật, vì ngu si nên bị người ta đánh đập hoặc bị giết thịt , là cảnh giới của những chúng sinh tạo nhiều nghiệp si mê ... Những kẻ lúc sống ở thế gian chuyên chạy theo vật chất, ham muốn xác thân, những kẻ chuyên mua bán các loại cần sa, bạch phiến, hút xách, chứa chấp, chiêu dụ, bắt cóc đàn bà con gái hãm hiếp hay bắt làm gái chốn lầu xanh, làm việc đại gian đại ác - Theo Tử Kinh Tây Tạng thì người mới chết khi "hồn" còn ngơ ngác thấy những vùng đất trải dài đầy hang lỗ, động đá thế là hồn đang ở ngưỡng cửa của cõi Súc sanh - Màu sắc cõi này màu xám mờ mờ.
Ở cõi này cái chết thường kết thúc bi thảm do loài này ăn thịt loài kia một cách dã man.
Sau khi chết tùy theo nghiệp lực đã tạo trước đó tốt hay xấu mà được chuyển kiếp hoặc lại bị đọa trở lại cõi này.

6. Cõi Ngạ Quỷ (nơi bị đọa làm quỷ đói chịu vô lượng khổ):

Đây là cõi giới của những linh hồn mà khi còn sống đã rất tham lam, gian manh xảo quyệt, hối lộ tham nhũng, vơ vét của công giết người, cướp của nhất là của từ thiện làm của riêng mình, đặc điều vu khống cho người vô tù rồi ăn hối lộ thả ra hay tự khảo người để đoạt tình, đoạt tiền của... thấy người đói khát mà lòng không mảy may thương xót còn đánh đập xua đuổi. Màu sắc nơi cõi nga quỷ là màu đỏ bầm dữ tợn. Phước báo ít, chịu khổ nhiều. Cũng có nhều loại ngã quỷ, nhưng ngã quỷ có một đặc điểm chung là phải chịu đói khát. Mẹ ngài Tôn giả Mục Kiền Liên, do nghiệp tham lam bỏn sẻn đã từng sinh vào cõi Ngã quỷ (kinh Vu Lan).
Cõi này là cõi thê thảm nhất, khổ cực nhất trong 6 cõi. Địa Tạng Bồ Tát thường ghé qua cõi này để bố thí, cứu khổ cứu nạn mong luân chuyển nghiệp chướng cho những sinh linh tội lỗi, lầm lạc có cơ hội hồi hướng chuyển sang cõi khác.

* Theo các Lạt Ma Tây Tạng thì khi chết linh hồn người chết sẽ chuyển vào cõi giới nào đó và tùy theo tâm thức mà họ thấy được hình dáng, màu sắc sự vật nơi họ đến. Ngoài ra, tùy theo lòng tin vào tôn giáo của mình lúc còn sống như đối với những người theo Hồi giáo, Thiên Chúa giáo hay Bà La Môn họ... sẽ thấy cảnh trí trước mắt theo tâm thức riêng của tôn giáo họ đã qua Kinh sách từng đọc ví dụ.. người theo Thiên Chúa giáo họ có thể thấy Chúa Jesus, Đức Mẹ, hoặc thấy các Thiên Thần bay lượn hay sự xuất hiện của ác Thần, của Thiên sứ hay Quỷ Sa Tăng vân vân...

GÂY RA NHỮNG NGHIỆP NHÂN GÌ MÀ LUÂN HỒI VÀO LỤC ĐẠO ?

- Địa ngục: do tạo nhiều nghiệp ác nặng nề, phạm vào một trong các tội Ngũ nghịch ( giết cha, giết mẹ, giết A-la-hán, phá sự hòa hợp của Tăng chúng và làm thân Phật chảy máu hoặc không cung kính, làm ô uế hình tượng Phật), làm những điều trái ngược với luân thường đạo lý.
- Ngạ quỷ: do tạo nhân ham lam, bủn sỉn, không biết bố thí, giúp đỡ người khác, hoặc trộm cắp, cướp đoạt.
- Súc sinh: do tạo nhân si mê, sa đọa, không phân biệt tốt xấu, tin theo tà kiến.
- A-tu-la: do tạo nhân sân hận, hiếu chiến, thường giận dữ gây gổ. Thế nên những người làm nhiều việc thiện mà không trừ được tâm sân hận vẫn phải sinh vào cõi A-tu-la.
- Cõi Người: nhờ biết tu tập giữ theo Ngũ giới.
- Cõi Trời: nhờ biết tu tập Thập Thiện Nghiệp.

CON NGƯỜI CÓ VƯỢT QUA SÁU CÕI LUÂN HỒI ĐƯỢC KHÔNG ?

Con người có thể vượt qua 6 cõi Luân Hồi bằng cách tu hành đến những quả vị cao hơn như quả vị Bồ Tát, quả vị Phật, không còn luân chuyển trong con đường sinh tử nữa.

Thập Thiện Nghiệp - Mười Nghiệp Lành :

1. Không sát sinh: là không giết hại sinh mạng chúng sinh.
2. Không trộm cắp: là không lấy những gì thuộc về người khác, nếu họ không cho.
3. Không tà dâm : là sống chung thủy với vợ, chồng của mình.
4. Không nói dối: là không nói sai sự thật.
5. Không nói thêm bớt: là không nói thêm điều này, bớt điều kia.
6. Không nói hai chiều: là không đến chỗ này nói thế này nói thế nọ, đến chỗ khác lại nói thế kia gây chia rẽ, oán hận.
7. Không nói lời ác: là không nói lời thô tục, không trù ẻo kẻ khác.
8. Không tham lam: là không ham muốn quá độ.
9. Không giận dữ: là không tức tối hay giận hờn người khác.
10. Không si mê: là không mê mờ, ngu si, mà sáng suốt, trí tuệ.

Lợi ích của việc thực hành 10 điều lành

Thực hành được 10 điều lành, chúng ta sẽ có lợi ích như sau:

- Về thân: sống trường thọ, vợ chồng hạnh phúc, của báu dồi dào, không bị ai xâm đoạt.

- Về miệng: lời nói có giá trị, mọi người kính tin, không bị vu khống, giữ gìn được kho tàng chánh pháp.

- Về ý: được mọi người yêu mến, tâm bồ đề kiên cố, trí tuệ sáng suốt, đầy đủ hạnh lành, chóng thành tựu đạo quả.

Chúng ta đọc bài này để nắm chắc bản đồ rồi nhắm hướng đi cho cả cuộc đời mình. Biết chắc rằng tạo Nhân gì sẽ đầu thai vào cõi đó, vậy phải chọn lựa hành động, lời nói, ý nghĩ cho cẩn thận. Nếu không thoát khỏi Luân Hồi cũng cố gắng về được 3 cõi lành, tránh xa 3 cõi ác là Địa Ngục, Ngạ Quỷ, Súc sinh . Thế là đã tốt, rồi sẽ tu tập thêm nữa. Nếu bị sinh vào 3 cõi ác thì xem như rất khó có cơ hội để nghe Phật Pháp, không có cơ hội tu hành.

Trí Châu - Sưu tầm từ nhiều nguồn